BOEDAPEST TIP 10: JOODSE WIJK

Sinds de elfde eeuw woonden er al joden in Boeda. De tolerantie naar deze religieuze gemeenschap verschilde erg per heerser die op dat moment het voor het zeggen had in de regio in en rond Boedapest. Zo was Stephanus zeer tolerant en konden Joden in vrijheid leven en hun geloof betuigen. Andere heersers als Andreas II legden dan weer beperkingen op aan het Joodse volk. Overigens hadden Joden in Boedapest het goed in de periode dat de Turken het hier voor het zeggen hadden. Tegenwoordig worden Jodendom en islam gezien als grote tegenpolen die weinig begrip hebben voor elkaars gewoonten en gebruiken. In dit tijdperk hadden de Turken juist veel respect voor je Joden omdat zij gemeenschappelijke raakvlakken hadden die zowel binnen de Islam als het Jodendom te vinden waren.

Sinds de veertiende eeuw vestigden de joden zich in Pest. Dit is ook de regio waar de Joodse wijk uiteindelijk zal ontstaan. De hechte gemeenschap kreeg steeds meer welvaart in de negentiende eeuw waardoor ze in staat waren om steeds meer hun stempel te drukken op de regio waarin zij woonden. Dit resulteerde in de joodse wijk waarvan nog altijd sporen terug te vinden zijn. Een deel uit de recentere geschiedenis is natuurlijk de Holocaust. In totaal vonden 440.000 Hongaarse Joden de dood tijdens de Duitse onderdrukking van het Hitlerregime. Eén van de meest indrukwekkende monumenten zijn de zestig paar schoenen, van kinderen, vrouwen en mannen aan de oever van de Donau. Veel Joden vonden hier de dood. Nadat zij hun schoenen uittrokken werden ze ter plekke gefusilleerd om vervolgens door de Donau te worden afgevoerd.

Gelukkig is er nog altijd een Joodse gemeenschap in Hongarije die tegenwoordig zo’n 80.000 leden omvat. De grote spil van de huidige gemeenschap is de grote Synagoge die plaats biedt aan 3000 bezoekers. Het gebouw dateert uit 1859 en is zeer kenmerkend door de twee torens die de façade en toegang tot het gebedshuis compleet maken. Het gebouw is 75 meter lang en 27 meter breed en is opgebouwd in Moorse stijl. Daardoor alleen al een vrij uniek bouwwerk in Boedapest. Naast de synagoge staat het geboortehuis van Theodor Herzl. Hij was de grondlegger van het zionisme dat uiteindelijk heeft geleid tot de huidige Joodse staat Israël. Naast het opvallende Moorse uiterlijk is ook het interieur zeker de moeite van een bezichtiging waard. Zo zijn er prachtige beschilderingen op het plafond en mooie kroonluchters. Ook is de aanwezigheid van een orgel opmerkelijk voor een synagoge.

De Status-Quo-Synagoge is ook wel bekend onder de naam Rumbach Synagoge. Deze naam is te danken aan de straat waar de synagoge in te vinden is. Ook deze synagoge wordt gekenmerkt door de Moorse stijl en ze dateert uit 1872. Opvallend is de koepel van het gebedshuis dat zeker aan de binnenzijde een aparte uitstraling heeft. Overigens is dit pand wel toe aan de nodige restauratiewerkzaamheden. In de synagoge worden regelmatig tentoonstellingen van foto’s georganiseerd.

In het Joods museum in de Joodse wijk wordt nog eens stilgestaan bij de tijd van het naziregime en de Holocaust waarbij honderdduizenden Hongaarse Joden zijn vermoord. Ook wordt er aandacht besteed aan Raoul Wallenberg, een Zweedse architect wordt beschouwd als redder van vele Joden tijdens de Tweede Wereldoorlog. Tijdens zijn werk als vrijwilliger bij de Zweedse ambassade heeft hij vele Hongaarse Joden kunnen helpen en zo van de dood kunnen redden. Uiteindelijk werd hij door de Russen gevangengenomen en stierf hij in 1947.

Je zult het museum niet opgewekt verlaten, maar de aandacht aan Wallenberg stemt je tegelijkertijd hoopvol over de goede kanten van de mensheid.

Langs de gelijknamige straat Gozdu zijn de binnenplaatsen te vinden die ook wel bekend zijn onder de naam Gozduhofjes. Tegenwoordig zijn dit vrij hippe en trendy plaatsen, waar je goed kunt uitgaan. Zo zijn ook hier Ruin bars te vinden die een uniek karakter uitstralen en ook kun je er goed eten en drinken. Deze locatie is één van leukste van Boedapest en al zeker van de Joodse wijk die op deze manier een nieuwe levendige invulling krijgt.