Samen met de burcht aan de zijde van Boeda is het parlementsgebouw gevestigd aan de zijde van Pest het meest iconische bouwwerk dat aan Boedapest verbonden is. Vaak wordt dit gebouw gebruikt wanneer men promotie maakt voor de stad. Dat is ook niet zo gek voor een dergelijk groot, mooi en kenmerkend gebouw dat zo direct gesitueerd is aan de oevers van de Donau. Ondanks dat het gebouw eruitziet alsof het al honderden jaren deel uitmaakt van de Boedapest is het pas aan het begin van de vorige eeuw gerealiseerd. Op deze pagina gaan we dieper in op de geschiedenis van dit iconische bouwwerk en op een aantal kenmerken zowel binnen als buiten het gebouw waarbij we ook ingaan op de huidige functie van de vertrekken die we behandelen.
BOEDAPEST TIP 4: PARLEMENTSGEBOUW
Geschiedenis
De geschiedenis van het parlementsgebouw begint in 1885 met een ontwerp van het gebouw gemaakt door Imre Steindl. Hij won een ontwerpwedstrijd voor het nieuwe parlement. Deze is Pest geboren architect was een beroemde bouwkundige in zijn tijd. Hij had meerdere prijzen gewonnen en was dan ook de aangewezen persoon, gezien zijn afkomst en vaardigheid, om het parlementsgebouw te ontwerpen. Andere bekende werken van hem zijn de renovatie van de Gotische kerk ‘Maria-Hemelvaart’ in het tegenwoordig Oostenrijkse Mariasdorf en ook stond hij aan de wieg van de parochiekerk ‘St Elisabeth’ die ook te vinden is in Boedapest. Zowel het Parlementsgebouw als deze laatstgenoemde kerk heeft hij nooit voltooid mogen aanschouwen. Het parlementsgebouw was voltooid in 1904 en de kerk in 1903 terwijl hij overleed in 1902. Bovendien werd hij ook nog tijdens zijn leven blind, waardoor hij grote delen van de totstandkoming ook niet heeft kunnen aanschouwen.
De reden dat het parlement werd gerealiseerd heeft te maken met het samengaan van drie gemeenten die sinds 1873 Boedapest vormden. Dit gebeurde tegelijkertijd met de totstandkoming van de Rijksdag van Hongarije. Hiermee was er een behoefte om deze bestuursorganen onder te brengen in een daarvoor geschikt gebouw. Voor het destijds nieuwe Hongarije was de totstandkoming van dit bouwwerk een project waar kosten noch moeite werden bespaard. Zo hebben er in totaal 100.000 mensen direct of zijdelings gewerkt aan de totstandkoming van het bouwwerk. In totaal zijn 40 miljoen bakstenen gebruikt, ruim een half miljoen edelstenen en ook nog 40 kilogram goud bij de constructie.
Ter ere van het 1000 jarig bestaan van Hongarije in 1896 werd het parlementsgebouw geïnaugureerd. De voltooiing liet nog enkele jaren op zich wachten. Tot de Tweede Wereldoorlog waren meerdere bestuursorganen ondergebracht in het parlement. Na de oorlog ontstond er een éénkamerstelsel en werd een groot deel van de functie van het gebouw als onderkomen voor de bestuursorganen overbodig. Tijdens het communistische bewind prijkte er een rode ster die werd verwijderd in 1990 na de val van dit regime. Het was ook vanaf het balkon van het parlementsgebouw dat op 23 oktober 1989 door Mátyás Szűrös de huidige Hongaarse republiek werd uitgeroepen.
Het gebouw
Kenmerkend voor het parlementsgebouw is de neogotische stijl waarin ze is gebouwd. De façade is symmetrisch opgebouwd en bestaat dan ook uit twee identieke parlementshallen waarvan er één werd gebruikt door de politiek. Het gebouw is 268 meter lang en 123 meter breed. Het hoogste punt van het gebouw is 96 meter vanaf de grond gemeten. In de binnenzijde van het gebouw zijn tien binnenplaatsen, dertien liften voor zowel goederen als personen, 27 toegangen, 29 trappen en wel 691 vertrekken. Dat het gebouw 96 meter hoog is, is niet zomaar toevallig. Hiermee wordt verwezen naar het jaar 1896 toen Hongarije duizend jaar bestond. Vanaf de grote gevel is er zicht op de Donau. Echter is deze façade niet de hoofdingang tot het parlementsgebouw. Deze is te vinden aan de oostzijde van het bouwwerk. Aan de buitenzijde, zowel rond als op het gebouw prijken 242 beeldhouwwerken om het bouwwerk extra zier bij te brengen. De gevel aan de ingang is vergezeld met beelden van de Hongaarse heersers, Transvaalse leiders en bekende militairen. De heraldiek van de koning en hertogen staan afgebeeld op de ramen.
Wat je als bezoeker meteen opvalt wanneer je het gebouw via de hoofdingang betreedt zijn de indrukwekkende trappen en de fresco’s op het plafond. Waar het glas in lood aan de buitenzijde al mooi is, maakt het invallende licht de ramen vanbinnen gezien nog indrukwekkender. Ook vind je hier een buste van de architect Imre Steindl.
De centrale hal is één van de hoogtepunten van de binnenzijde van het parlementsgebouw. Deze hal is een hexadecagoon, wat betekent dat ze maar liefst zestien hoeken heeft. Bovendien grenzen aan deze hal een aantal grote kamers zoals het lager huis en het hoger huis. Het Lagerhuis wordt nog steeds gebruikt door het Hongaars parlement. Het hoger huis wordt gebruikt voor andere doeleinden zoals conferenties. Ook de indrukwekkende ‘heilige kroon van Hongarije’ wordt tentoongesteld in de centrale hal.
Naast een klein aantal van de kenmerken van het parlementsgebouw die we hier beschreven hebben zijn er nog tal van andere zaken die de moeite van het bewonderen waard zijn. Het mag duidelijk zijn dat een bezoek aan Boedapest niet compleet is zonder een bezichtiging van dit prachtige indrukwekkende gebouw.
